Dama

Sayta əlavə edin Metaməlumat

Digər oyunlar

Dama oyunu

Dama oyunu

Dama — iki oyunçunun iştirak etdiyi məntiqi oyundur. İki rəngli xanalardan ibarət lövhədə oyunçular qara və ağ fiqurları hərəkət etdirərək rəqibin daşlarını ələ keçirməyə və ya bloklamağa çalışırlar. Oyunun əlavə qaydalarına, oyun sahəsinin ölçüsünə və oyunçuların sayına görə fərqlənən bir neçə variantı mövcuddur.

Dama növlərinə alkrek, go, ko-vay, patrunkuli, nərd, rəndzyu və s. daxildir. "Dama" adı (checkers) "checkered" — xanalı sözündən gəlir. Şahmat lövhəsi də eyni adla tanınır. Şahmat tipli oyunlardan dama fiqurların eyni dəyərə malik olması ilə fərqlənir.

Oyunun tarixi

Damanın nə vaxt və harada icad edildiyi dəqiq məlum deyil. Çox güman ki, dama tipli oyunlar müxtəlif dövrlərdə dünyanın bir çox xalqlarında müstəqil şəkildə meydana çıxmışdır. Bunu variantların müxtəlifliyi sübut edir — italyan tavola reale, ispan tables reales, yunan tavli, ingilis draughts və digərləri.

Damanın qədim mənşəyi haqqında misir təsvirləri və qədim yunan dövrünə aid qeydlər sübut edir. Azərbaycanda bu oyun III əsrdən məlumdur. Avropada dama Orta əsrlərdə geniş yayılmış və sonrakı dövrlərdə oyunun populyarlığı daim artmışdır.

XIX əsrin ortalarından etibarən müntəzəm dama çempionatları keçirilir, əsasən milli səviyyədə. Fransız 100 xanalı dama beynəlxalq standart oldu. 1947-ci ildə Beynəlxalq Dama Federasiyası yaradıldı. 1973-cü ildən qadınlar üçün çempionatlar, 1983-cü ildən Braziliya daması üzrə, 1993-cü ildən Rusiya daması üzrə, 2014-cü ildən isə Türkiyə daması üzrə yarışlar keçirilir. Dünya və qitə kubokları, müntəzəm beynəlxalq yarışlar və turnirlər damanın planetar populyarlığını təsdiqləyir.

Maraqlı faktlar

  • Beynəlxalq dama üzrə ilk çempion fransız İsidor Veys (Isidore Weiss) olub. O, bu titulu 18 il qoruyub saxlayıb.
  • Dama və şahmatın qohumluğu aydındır — hər iki oyunda xanalı lövhə və qara-ağ fiqurlar istifadə olunur. Hesab edilir ki, dama figurlarının diaqonal hərəkəti şahmatın vezirindən götürülüb.
  • Dama haqqında ilk kitablar XVI əsrin ortalarında İspaniyada nəşr olunub.
  • Orta əsrlərdə dama kilsə tərəfindən icazə verilən nadir oyunlardan biri idi. Rəssamların tərbiyəsində dama oyununa xüsusi diqqət yetirilirdi.

Sadə qaydalar strategiya düşüncəsi və təsadüfi faktorun olmaması ilə birləşir. Oyun diqqət və təhlil tələb edir, bu da beyin üçün mükəmməl məşqdir. Kognitiv aktivliyinizi qorumaq üçün damanı onlayn oynayın!

Dama oyununun qaydaları

Dama oyununun qaydaları

Dama qaydaları çox sadədir, lakin oyunçulardan diqqət və rəqibin gedişlərini əvvəlcədən görmə qabiliyyəti tələb olunur. Oyunun növündən asılı olmayaraq, dama üçün ümumi qaydalar mövcuddur:

  • Oyuna başlamazdan əvvəl bütün daşlar lövhəyə düzülür və yalnız diaqonal üzrə hərəkət etdirilir.
  • Rəqibin döyüş xəttinə düşən daş lövhədən çıxarılır. Rəqibin daşlarının üzərindən keçərək onun oyun sahəsinin kənarına çatmağa çalışın.
  • «Sibir daması» istisna olmaqla, bütün dama növlərində, hətta sizin üçün əlverişli olmasa belə, döyüş vəziyyətində olan daşı götürmək məcburiyyətindəsiniz.
  • Oyunda iki növ fiqur var — sadə və dama. Bütün daşlar əvvəlcə sadə olur, lakin əks tərəfdəki üfüqi xəttə çatdıqda dama olur.

Oyun üçün məsləhətlər

Mümkün qədər çox daşınızı damaya çevirməyə çalışın, bu sizə böyük üstünlük qazandıracaq. Məqsədə çatmaq üçün lövhənin rəqibin daha az daşı olan hissəsinə doğru irəliləyin.

  • Sonuncu sıranızı mümkün qədər uzun müddət qoruyun ki, rəqibin damaya keçməsinə mane olasınız. Oyun sahəsi boşaldıqda, bu sıra sizin ehtiyat xəttiniz olacaq.
  • Daşları qruplar və cütlüklərlə hərəkət etdirin. Bir neçə daşınızı bir-birindən aralı qoyaraq rəqibin zərbəsinə məruz qoymayın.
  • Hər zaman daşlarınızı qorumağa çalışmayın. Bəzən daş dəyişmək sərfəlidir, əgər nəticədə iki və ya daha çox rəqib fiqurunu götürə bilirsinizsə.
  • Lövhənin mərkəzini nəzarətdə saxlayın, amma əsas gücünüzü yan cinahlara yönəldin. Rəqibinizin mərkəzdən sizin oyun sahənizin küncünə asanlıqla keçməsinə imkan verməyin.

Qaydaları bildikdən sonra onları təcrübədə sınayın. Qələbələr qazanın və tədricən çətinlik səviyyəsini artırın!