Dama oyunu
Dama — iki oyuncu için mantıksal bir oyundur. İki renkli karelere bölünmüş bir tahtada oyuncular siyah ve beyaz taşları hareket ettirerek rakibin damasını ele geçirmeye veya engellemeye çalışırlar. Oyunun ek kurallar, tahta boyutu ve oyuncu sayısı bakımından farklılık gösteren çeşitli varyasyonları vardır.
Dama çeşitleri arasında alquerque, go, ko-wai, patrunkuli, tavla, renju ve diğerleri bulunur. "Dama" (checkers) kelimesi "checkered" — kareli desen anlamına gelen kelimeden türetilmiştir. Aynı isim satranç tahtası için de kullanılır. Satrançtan farklı olarak damada tüm taşlar eşit değere sahiptir.
Oyunun tarihi
Damanın ne zaman ve nerede icat edildiği kesin olarak bilinmemektedir. Muhtemelen benzer oyunlar farklı zamanlarda dünyanın birçok kültüründe bağımsız olarak ortaya çıkmıştır. Bu, İtalyan Tavola Reale, İspanyol Tables Reales, Yunan Tavli, İngiliz Draughts ve diğer birçok varyasyon ile doğrulanmaktadır.
Mısır'daki antik çizimler ve Antik Yunan'daki referanslar damanın çok eski bir geçmişi olduğunu göstermektedir. Türkiye'de bu oyun 3. yüzyıldan beri bilinmektedir. Orta Çağ'da dama Avrupa'da popüler hale gelmiş ve zamanla popülaritesi artmaya devam etmiştir.
19. yüzyılın ortalarından itibaren düzenli olarak ulusal düzeyde dama şampiyonaları düzenlenmektedir. 100 kareli Fransız daması uluslararası standart haline gelmiştir. 1947 yılında Uluslararası Dama Federasyonu kurulmuştur. 1973 yılından itibaren kadınlar için şampiyonalar düzenlenmiş, 1983 yılından itibaren Brezilya daması, 1993 yılından itibaren Rus daması ve 2014 yılından itibaren Türk daması turnuvalara dahil edilmiştir. Dünya ve kıta şampiyonaları ile düzenli uluslararası turnuvalar damanın küresel popülaritesini doğrulamaktadır.
İlginç bilgiler
- Uluslararası dama şampiyonasında ilk dünya şampiyonu 18 yıl boyunca unvanını koruyan Fransız Isidore Weiss olmuştur.
- Dama ile satranç arasındaki benzerlik açıktır — her iki oyun da kareli bir tahta ve siyah-beyaz taşlar kullanır. Damadaki çapraz hareketin satranç vezirinden alındığı düşünülmektedir.
- Dama hakkındaki ilk kitaplar 16. yüzyılın ortalarında İspanya'da yayımlanmıştır.
- Orta Çağ'da dama, kilisenin izin verdiği nadir oyunlardan biriydi. Şövalye eğitimi dama oynamayı da içeriyordu.
Damanın basit kuralları stratejik düşünme gerekliliği ve rastgelelik faktörünün olmamasıyla birleşir. Oyun konsantrasyon ve analiz gerektirir, bu da onu mükemmel bir zihinsel egzersiz haline getirir. Damanın çevrimiçi versiyonunu oynayarak bilişsel yeteneklerinizi keskin tutun!
